HPV Aşısı Nedir?
Human Papillomavirus (HPV), cinsel yolla bulaşan en yaygın virüslerden biridir. Bazı HPV tipleri, rahim ağzı kanseri başta olmak üzere genital siğiller ve diğer kanser türlerine yol açabilir. Neyse ki, HPV aşısı bu virüse karşı güçlü bir koruma sağlar. Bu yazıda, HPV aşısının ne olduğunu, kimlerin yaptırması gerektiğini, etkinliğini ve yan etkilerini detaylıca ele alacağız.
HPV aşısı, insan papillomavirüsünün en tehlikeli tiplerine karşı bağışıklık kazandıran bir aşıdır. Rahim ağzı kanserinin %90’ından fazlası HPV’den kaynaklanır ve bu aşı, kanseri önlemede en etkili yöntemlerden biridir.
HPV Aşısı Türleri
Günümüzde kullanılan başlıca HPV aşıları şunlardır:
- Gardasil 4 (Dörtlü Aşı):
- HPV 6, 11, 16 ve 18 tiplerine karşı koruma sağlar.
- Genital siğillere (6 ve 11) ve rahim ağzı kanserine (16 ve 18) karşı etkilidir.
- Gardasil 9 (Dokuzlu Aşı):
- 4’lü aşıya ek olarak 31, 33, 45, 52 ve 58 tiplerini de kapsar.
- Rahim ağzı kanserinin %90’ına yakınını önler.
- Günümüzde en yaygın kullanılan HPV aşısıdır.
- Cervarix (İkili Aşı):
- Sadece HPV 16 ve 18’e karşı korur.
- Kansere karşı etkilidir, ancak genital siğillere karşı koruma sağlamaz.
HPV Aşısı Kimlere Yapılmalı?
HPV aşısı, hem kadınlar hem de erkekler için önerilir.
İdeal Aşılama Yaşı
- 9-14 yaş: En etkili koruma için ilk doz 11-12 yaşlarında yapılmalıdır. Bu yaşlarda iki doz yeterlidir (0 ve 6. aylar).
- 15-26 yaş: Üç doz gereklidir (0, 1-2 ve 6. aylar).
- 27-45 yaş: Aşı bu yaş grubunda da etkilidir, ancak koruyuculuğu genç yaşlara göre daha düşük olabilir.
Erkekler Neden HPV Aşısı Olmalı?
- Erkeklerde penis, anüs ve boğaz kanserlerine yol açabilir.
- Genital siğillerin önlenmesini sağlar.
- Virüsün kadınlara bulaşmasını engelleyerek toplumsal koruma sağlar.
HPV Aşısının Etkinliği ve Koruma Süresi
- Kansere Karşı Koruma: HPV aşısı, rahim ağzı kanserine karşı %90’a varan koruma sağlar.
- Genital Siğilleri Önler: Gardasil 9, siğillere karşı %90 etkilidir.
- Uzun Süreli Bağışıklık: Şu ana kadar yapılan çalışmalar, aşının en az 15-20 yıl koruyucu olduğunu göstermektedir.
Önemli Not: HPV aşısı, mevcut HPV enfeksiyonunu tedavi etmez, sadece gelecekteki enfeksiyonlardan korur. Bu nedenle cinsel aktif olmadan önce aşılanmak en etkili yöntemdir.
HPV Aşısının Yan Etkileri ve Güvenilirliği
HPV aşısı, Dünya Sağlık Örgütü (WHO) ve FDA tarafından güvenli kabul edilir.
Yaygın Yan Etkileri
- Aşı yerinde ağrı, kızarıklık veya şişlik
- Hafif ateş veya baş ağrısı
- Baş dönmesi veya bulantı
Ciddi Yan Etkiler Çok Nadirdir
Alerjik reaksiyonlar çok seyrek görülür. Aşı, hamilelerde rutin olarak önerilmez, ancak emzirme döneminde güvenlidir.
HPV Aşısı ve Rahim Ağzı Kanseri Taraması
HPV aşısı olsanız bile, düzenli tarama testleri (Pap Smear ve HPV testi) yaptırmak önemlidir. Çünkü aşı, tüm HPV tiplerini kapsamaz.
Tarama Önerileri:
- 21-29 yaş: 3 yılda bir Pap Smear
- 30-65 yaş: 5 yılda bir HPV + Pap Smear testi
- 65 yaş üstü: Doktor önerisine göre
HPV Aşısı Hayat Kurtarır!
HPV aşısı, rahim ağzı kanserini önlemede en etkili yöntemlerden biridir. Hem kız hem de erkek çocuklarının erken yaşta aşılanması, toplum sağlığı açısından büyük önem taşır.
Unutmayın:
✔ Aşı + düzenli tarama = Rahim ağzı kanserine karşı en güçlü koruma!
✔ Aşı olmak için en ideal zaman, cinsel aktif olmadan önceki dönemdir.
✔ HPV aşısı güvenlidir ve uzun süreli koruma sağlar.
Eğer siz veya çocuğunuz henüz aşı olmadıysa, bir kadın doğum uzmanına veya aile hekiminize başvurarak detaylı bilgi alabilirsiniz.
Comments are closed